Zondagmiddag 13 november

Impressie van een deelneemster

Een e-mail van een oude vriendin uit het verre Noord-Holland: ze is op zondagmiddag in Utrecht met een live presentatie van Hagar en Sarah. In de Openbare bibliotheek, dus goed te bereiken met fiets en openbaar vervoer. Leuk! dan kan ik eindelijk ook eens horen en zien hoe, en ook meer exact waarmee Hagar en Sarah zich bezig houden. Wel over gehoord, natuurlijk en ook die verrassende ansichtkaart gekregen met het meisje met de parel van Vermeer.

Met de lift naar de bovenste verdieping en daar voorbij  boeken en cd’s naar een vergaderzaaltje. Betrekkelijk leeg nog, warme begroeting van vriendin Annego die nog met anderen in gesprek is. Op tijd dus, gelukkig. Publiek, op dat moment nog geheel  vrouwelijk, zit in een wijde kring. Die kring sluit aan bij de kring van de vrouwen van Hagar en Sarah. Dat is anders dan bij een standaard lezing;  o jee, moet het publiek meteen al in gesprek? Maar er komen meer mensen binnen en de kring wordt opengegooid.

Hagar-Sarah live in Bibliotheek Utrecht 13 november

Na een kort welkomstwoord en een voorstelronde – anders dan anders  door vermelding van geloofsrichting – licht Annego toe dat Hagar en Sarah zullen uitgaan van een gebeurtenis die de vrouwen zelf hebben meegemaakt. Vandaar de cirkel van rode sjaals op de grond: dat verbeeldt die ene grote pannenkoek die ze kregen voorgeschoteld in het Ethiopische restaurant waar ze samen gingen eten. En vooral wat er daarna gebeurde toen de jus van het rundvlees, het vegetarisch en hopelijk kosher en halal gedeelte van de maaltijd dreigde te bereiken. Met een grote vork maakt Nezahat een gleuf tussen haar halal gerecht en het eten van Annego…

De vrouwen van Hagar en Sarah ‘spelen’ de herhaling. De een verwoordt zonder agressie de gevoelens die worden ‘getriggerd’ door het instinctieve gebaar van de ander. De ander reageert open en op de emotie en legt uit waar haar gebaar vandaan komt. Weer anderen vullen aan en geven zelf uitleg en benoemen hun opvattingen en gevoelens. Waar het bij de een gaat om een reactie vanuit het geloof en de geloofsrichting, waarbij regels en wetten kunnen worden genoemd, ligt de nadruk bij de ander op de invloed vanuit cultuur en opvoeding: de regels van thuis. Door de moeite die de deelnemers aan het spel nemen om gevoel en opvattingen meteen onder woorden te brengen, worden wij, de toeschouwers, zowel rationeel als emotioneel betrokken bij de bewuste poging om tot wederzijds begrip en daardoor – belangrijk!- acceptatie te komen. Als kijker reflecteer je door dit ‘spel’, dat geen spelletje is, op je eigen gedachten, ideeen, opvattingen en bijbehorende emoties.

Inmiddels zijn er ook mannen bijgekomen en is er sprake van gemengd publiek. We stellen vragen , geven zelf aanvullingen en raken positief betrokken. Gelukkig houdt de gespreksleidster in de gaten dat niet elke vraag een echte vraag is of een probleem benoemt. Een mannelijke deelnemer is geneigd wel erg te betogen, maar de stemming blijft goed. Door de openheid die deze manier van bespreken van overeenkomsten en verschillen biedt, is de sfeer in de zaal ook open en vriendelijk. En blijft zo tot we moeten stoppen. Men gaat niet in de aanval tegen de opvattingen van de ander.

Naar mijn indruk willen de meeste deelnemers die zijn gekomen graag nog een tijd doorgaan.

Ja, de manier waarop Hagar en Sarah het thema (van geloofsverschillen en overeenkomsten e.d. ) verbeeldden was voor mij verrassend. Het opent de ogen voor de neiging snel in de aanvals- of verdedigingsmodus te schieten, te blijven hangen in min of meer onbewust aangehangen misverstanden en vooroordelen en de ander niet meer te horen. Hagar en Sarah zijn in staat in de ander de persoon, de mens, de vriendin te (blijven) zien.

Maar verdorie, wat jammer dat ik alleen via die e-mail op de hoogte was van deze prettige eyeopener!

Liske Roessingh